Warzywa zjedz, mięso zostaw

talerza? A może siedzieliście godzinami nad zimnym obiadem, zmuszani, żeby zjeść wszystko do końca ? "Warzywa zjedz, mięso zostaw" to dobry dla książki tytuł, chociaż zwykle w domach rodzinnych mówiono nam coś zupełnie odwrotnego, bo mięso na talerzu, szczegółnie według opinii osób starszych z rodziny, miało szczególne znaczenie w kontekście rozwoju młodego organizmu. Nigdy jednak za nim nie przepadałam. Gulasz z kaszą? Mięso duszone w Pierwszy i ostatni raz spróbowany we Francji prawie trzydzieści lat temu stek medium rare? To nie są moje smaki. W okresie nastoletnim przez jakiś czas w ogóle nie spożywałam mięsa, zastępując je soją, soczewicą, tofu i sejtanem. Nie lubiłam mięsa, a jednak do dziś pamiętam smak przygotowywanego przez babcię świątecznego pasztetu czy palcówki cioci Teresy. Dobrze wspiminam też otwartą w latach dziewięćdziesiątych w Białymstoku, zawsze pełną gości, wegetariańską Restaurację Pepper's (zamienioną potem przez Magdę Gessler w ramach "Kuchennych rewolucji" w polsko-meksykańską), od wielu lat już nie istniejącą, serwującą przepyszne naleśniki. Ostatnio nawet z koleżanką wróciłyśmy do niej w rozmowach. Ja pamiętam naleśnikowy farsz ze smażonego pora, ona ze szpinaku. Której z nas nie zawiodły wspomnienia? A może do wyboru były oba? Muszę przyznać, że dzięki autorce miałam okazję przeżyć fantastyczną podróż po epokach, odkrywającą jednocześnie wiele postaci, dla których na przestrzeni setek lat wegetarianizm okazał się być bardzo bliski. Z różnych z resztą względów, które nie zmieniły się do dzisiejszego dnia. Zdrowotnych, etycznych czy wreszcie ekologicznych. Pomiędzy osobami powszechnie znanymi pojawiły się również takie, które w mojej świadomości nigdy wcześniej nie zaistniały, jak chociażby urodzony w Choroszczy pod Białymstokiem (moje strony) Konstanty Moes Oskragiełło twórca zakładu termopatycznego, promującego wśród swoich kuracjuszy dietę "żbożoowocożerną" czy Fania Lewandowa autorka powstałej tuż przed II wojną światową "Dietojarskiej kuchni żydowskiej". Książki, która podczas wojny zaginęła, a potem została odnaleziona na londyńskim kiermaszu, by zostać wydana ponownie w 2020 roku. Niepozbawiona ciekawostek, merytoryczna, z bogatym podłożem historycznym, uwzględniająca również przemiany zachodzące w społeczeństwie, miejscami zabawna, a na pewno nie podnosząca mentorskiego tonu, który mógłby podzielić jeszcze bardziej środowiska ortodoksyjnych mięsożerców i wegetarian, w skupionych w różnych grupach hołdujących powstrzymywaniu się od spożywania mięsa.