W sercu Poznania, w zabytkowej kamienicy pamiętającej dawne czasy, bije też serce literatury – a razem z nim puls dynamicznej i zaangażowanej redakcji Wydawnictwa Poznańskiego.
Wydawnictwo z tradycjami
Historia Wydawnictwa Poznańskiego nierozerwalnie wiąże się z powojenną historią Polski i jej burzliwymi przemianami, które na przestrzeni dekad wpływały na kształt i charakter oficyny. Wszystko zaczęło się 1 lipca 1956 roku, kiedy powołano do życia państwowe przedsiębiorstwo pod nazwą „Wydawnictwo Poznańskie”, a jej dyrektorem i redaktorem naczelnym na długie lata został dr Jerzy Ziołek. Wydawnictwo publikowało literaturę naukową i popularnonaukową, pionierskie pozycje poświęcone historii i współczesności regionu oraz współczesną literaturę piękną polską i obcą, a także pamiętniki, wspomnienia, reportaże, szkice krytyczne i historycznoliterackie.
Wśród autorów publikujących w Wydawnictwie znaleźli się między innymi Kazimiera Iłłakowiczówna, Arkady Fiedler, Michał Choromański, Włodzimierz Odojewski, Stanisław Barańczak. Szczególną opiekę oficyna roztoczyła nad twórcami początkującymi, wydając w ciągu swej wieloletniej działalności ok. 150 debiutów, a także pisarzami lokalnymi (z Bydgoszczy, Koszalina, Szczecina czy Zielonej Góry).
Prawdziwym novum jak na owe czasy było powołanie do życia w 1957 roku legendarnej już dziś „Serii Dzieł Pisarzy Skandynawskich”. Przez ponad 30 lat i niemal 150 tomów serii przewinęły się największe nazwiska literatury skandynawskiej – Karen Blixen, Knut Hamsun czy Per Olof Enquist, których książki przekładali na język polski najlepsi tłumacze i pisarze, m.in. Jarosław Iwaszkiewicz, Józef Giebułtowicz, Maria Dąbrowska czy Leopold Staff.
Na przestrzeni trzech dekad działalności Wydawnictwo znacznie się rozrosło, stając się jednym z najprężniej działających ośrodków wydawniczych w kraju – liczby mówią same za siebie: wydano w tym czasie prawie 3 tysiące tytułów i blisko 60 milionów egzemplarzy. Oficyna skupiała wokół siebie zaangażowanych i profesjonalnych współpracowników – redakcją literacką kierowali kolejno: Tadeusz Kraszewski (1956-1957), Jarosław Maciejewski (1957-1959), Aleksandra Karska (1959-1961), Edward Balcerzan (1964-1965), Zofia Szmajs (1965-1973), a od roku 1973 Bronisław Kledzik.
Przemiany
Transformacja ustrojowa mocno zachwiała branżą wydawniczą w kraju, stawiając przed nią olbrzymie wyzwania. Wiele wydawnictw uległo restrukturyzacji lub zakończyło działalność, nie mogąc sprostać nowym, często brutalnym realiom wolnego rynku. Los ten nie ominął poznańskiej oficyny, która w 1992 roku uległa likwidacji. Na szczęście kryzys nie trwał długo. Już w 1993 roku z inicjatywy Wojewody Poznańskiego Włodzimierza Łęckiego i dzięki staraniom Fundacji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza udało się reaktywować działalność wydawniczą przy Fredry 8 i w tym samym miejscu powołać do życia Wydawnictwo Poznańskie Sp. z o.o.
W centrum zainteresowania oficyny znalazły się publikacje naukowe i historyczne, głównie promujące środowisko akademickie Poznania i Wielkopolski. Ważną rolę w programie wydawniczym odgrywała problematyka niemiecka, o czym najlepiej świadczy zainicjowana w 1996 roku wielotomowa „Poznańska Biblioteka Niemiecka”, w której znalazły się m.in. dzieła Tomasza Manna i Maxa Webera. Do najbardziej prestiżowych serii należą również: „Poznańskie Słowniki Biograficzne”, „Zrozumieć Dzieje”, „Czas i Myśl”, „Wielkopolska. Historia – Społeczeństwo – Kultura”, „Obszary Literatury i Sztuki”, „Poznańskie Studia Etnologiczne”, „Anglistyka”. Wśród autorów Wydawnictwa Poznańskiego znaleźli się wybitni luminarze nauki polskiej, m.in. Jerzy Topolski, Andrzej F. Grabski, Jan Baszkiewicz, Henryk Samsonowicz czy Janusz Tazbir.
Od 2012 roku, po zakończeniu procesu całkowitej prywatyzacji, nowym właścicielem Wydawnictwa Poznańskiego został przedsiębiorca i mecenas kultury, Wojciech Pawłowski, który wraz z rodziną postawił sobie za cel kontynuowanie długoletniej tradycji Wydawnictwa oraz przywrócenie mu dawnego blasku.
„Nawiązując do chlubnych początków założycielskich Oficyny, w obecnej formule wydajemy najlepszą literaturę piękną, reportaże oraz książki popularnonaukowe. Stawiając czoło wymogom rynku, trendom i oczekiwaniom czytelniczym, dbamy przede wszystkim o jakość naszych publikacji oraz o aktywność kulturotwórczą zarówno w przestrzeni publicznej Poznania, jak i Polski”.
Wojciech Pawłowski, właściciel Wydawnictwa
Wraz ze zmianą właściciela rozpoczął się zupełnie nowy rozdział w historii Wydawnictwa. Przede wszystkim powołano nowy Zarząd: kierowanie spółką objął Maciej Cieciora, natomiast redaktorem naczelnym został Robert Falewicz, z czasem do Zarządu dołączyła również dyrektor handlowa, Anna Wasik. Opracowano wieloletni plan rozwoju, uwzględniając zmiany i prognozy na rynku książki oraz potrzeby i zmieniające się gusta czytelników. Wydawnictwo ruszyło do przodu z nową energią, budując nowe struktury – od działu handlowego po trzon marketingowy. Efektem tego intensywnego rozwoju było utworzenie Grupy Wydawnictwa Poznańskiego, w skład której wchodzą obecnie trzy marki: Wydawnictwo Poznańskie, Czwarta Strona (od 2014 r.) oraz We need YA (od 2016 r.).
