Październik to zdecydowanie miesiąc noblowski. Poznaliśmy już laureatów z dziedzin takich jak medycyna, fizyka, chemia, a także literatura. Aby zatrzymać na dłużej tę świąteczną atmosferę przygotowaliśmy dla Was przegląd książek laureatów i laureatek tej prestiżowej nagrody. Koniecznie spędźcie październik z noblistami – warto!
Abdulrazak Gurnah „Powróceni”
To pierwsza w Polsce powieść zeszłorocznego laureata literackiej Nagrody Nobla. Abdulrazak Gurnah jest brytyjskim pisarzem tanzańskiego pochodzenia, urodził się w 1948 roku, a w wieku 18 lat musiał uciekać z Afryki do Wielkiej Brytanii, gdzie został profesorem literatury. „Powróceni” to dziesiąta książka w jego dorobku, opowiadająca losy czwórki młodych ludzi wrzuconych w wir dziejowych wydarzeń. To wielopokoleniowa saga o stracie, miłości i niepamięci osadzona w Afryce Wschodniej, na początku XX wieku. Gurnah odkrywa mało znane karty historii i w przejmujący sposób opowiada o życiu toczącym się w cieniu wielkiej historii i nadciągającej wojny. Wspaniała powieść, która otwiera oczy i uwrażliwia na losy osób wykluczonych.
Toni Morrison „Najbardziej niebieskie oko”
Toni Morison uchodzi za jedną z najwybitniejszych pisarek XX wieku – to również pierwsza w historii czarna kobieta uhonorowana (w 1993 roku) literacką Nagrodą Nobla. „Najbardziej niebieskie oko” w fenomenalnym tłumaczeniu Kai Gucio to jej prozatorski debiut, który od razu zyskał światowy rozgłos. Główną bohaterką powieści jest nastoletnia Pecola Breedlove, która marzy o tym, by mieć niebieskie oczy jak pozostałe amerykańskie jasnowłose dzieci. Dziewczyna wierzy, że dzięki temu zyska akceptację rówieśników i uchroni się przed rasistowskimi komentarzami. Niestety dzieje się inaczej… Powieść Morrison – niezwykle szczera, wymowna i poruszająca – jest refleksją na temat społecznych ideałów piękna oraz skutków wykluczenia ze względu na kolor skóry. Powieść, która daje do myślenia. Mimo upływu lat – wciąż bardzo aktualna.
Knut Hamsun „Szarady”
Knut Hamsun (1895 – 1952) to jeden z najwybitniejszych norweskich pisarzy, uhonorowany Nagrodą Nobla w 1920 roku. Jego powieści – „Błogosławieństwo ziemi” czy „Głód” – należą bezsprzecznie do klasyki literatury światowej. W Serii Dzieł Pisarzy Skandynawskich ukazała się inna jego powieść – „Szarady” w wybitnym przekładzie Marii Gołębiewskiej-Bijak. Powieść ta musiała czekać ponad 90 lat (!) na ponowne wydanie. To trzymająca w napięciu książka o obsesyjnej miłości i walce z samym sobą. Hamsun opowiada historię Johana Nagela, który pewnego dnia zjawia się w małym norweskim miasteczku – zarazem uczciwy i niemoralny, arogancki i skromny szybko staje się tematem rozmów. To powieść, która długo siedzi w głowie, głównie za sprawą wspaniałych portretów psychologicznych bohaterów. Prawdziwa uczta literacka!
*Ingrid Carlberg „Nobel. Wybuchowy Pacyfista”
Ingrid Carlberg – szwedzka pisarka i dziennikarka. Przez niemal 20 lat związana była z najważniejszym szwedzkim dziennikiem „Dagens Nyheter”. Autorka siedmiu książek, w tym opowieści dla dzieci. W 2012 roku za biografię Raoula Wallenberga (architekta i przedsiębiorcy odznaczonego medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”) dostała Nagrodę Augusta w kategorii literatura faktu. Od 2020 roku zasiada w Akademii Szwedzkiej przyznającej Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury. W książce „Nobel. Wybuchowy Pacyfista” Ingrid Carlberg połączyła wnikliwe badania i dziennikarską dociekliwość z umiejętnością budowania wciągającej narracji. Odwiedziła archiwa w pięciu krajach i przejrzała tysiące prywatnych, nigdy nieopublikowanych listów. Jej książka rzuca nowe światło na postać genialnego wynalazcy, rozdartego między pacyfistycznym światopoglądem a tym, że swój majątek zawdzięczał „narzędziom śmierci”.
